Verpleegoproepsystemen in de somatische ouderenzorg: Zinvol uitproberen van een mobiele spreekluisterverbinding

November 2022
Samen richting geven – Maud van Riel
Vilans – Xandra van Megen en Lotte Cornelisse

Waarom een mobiele spreekluisterverbinding?

Uit een eerdere verkenning is gebleken dat de spreekluisterverbinding in verpleeghuizen vaak wordt gebruikt, maar niet altijd bruikbaar is. Het komt vaak voor dat mensen slecht te verstaan zijn, met name wanneer cliënten een oproep doen via hun polsbandje en de spreekluisterverbinding tot stand wordt gebracht via een vaste wandunit aan de muur. In sommige gevallen is de afstand tussen de cliënt en de wandunit te groot, wat ervoor zorgt dat de communicatie niet goed verloopt.

Niet onbelangrijk, vanuit de zorgmedewerkers wordt aangegeven dat wanneer de spreekluisterverbinding wel goed werkt, dit de werkdruk verlaagt. Het verbeteren van de spreekluisterverbinding is dus wenselijk.

Als een alternatief voor de vaste wandunit is in deze verkenning de focus gericht op een mobiele spreekluisterverbinding.  Hierbij is de spreekluisterfunctie ingebouwd in de hals-/polszender. Zo kunnen cliënten ongeacht hun locatie met de zorgmedewerker communiceren. De gedachte hierachter is dat oproepen efficiënter afgehandeld kunnen worden. Bij Thebe de IJpelaar en Mijzo Spoorwiel zijn zulke pols-/halszenders met een mobiele spreek-luisterverbinding getest. Wat zou dit kunnen opleveren?

Zinvol uitproberen

In het project is één type draagbaar device uitgeprobeerd. Dit is gedaan middels de Zinvol uitproberen methodiek (onderdeel van stap 2 in het honingraatmodel). Het doel van het uitproberen is om in korte tijd (2-6 weken) te testen hoe de toepassing van een mobiele spreekluisterverbinding werkt binnen de eigen context van het verpleeghuis, voordat op grotere schaal gaat worden getest. Tijdens het uitproberen komen punten naar voren die de potentie en kansen van een mobiele spreekluisterverbinding laten zien, maar ook de aandachtspunten die overwonnen dienen te worden, voordat overgegaan kan worden op daadwerkelijk gebruik van een mobiele spreekluisterverbinding (de volgende stap in het honingraatmodel). Onderzoek en metingen naar effecten zijn in dit stadium niet gedaan.

Honingraatmodel van Vilans, vijf noodzakelijke fasen voor de implementatie en opschaling van technologie in de praktijk.

Meerwaarde

Het uitproberen is in twee fases uitgevoerd; de voorbereidingsfase en de gebruiksfase. Beide fasen hebben drie weken geduurd. Na het uitproberen kan geconcludeerd worden dat er meerwaarde wordt gezien in een mobiele spreekluisterverbinding.

• Dit omdat de communicatie tussen zorgmedewerker en cliënt als beter wordt ervaren doordat de cliënt beter is te verstaan t.o.v. het huidige Verpleegoproepsysteem (VOS).
• Er kan altijd contact gelegd worden, ongeacht de locatie. Dit heeft vooral meerwaarde bij cliënten die aan het einde van de gang wonen of bellen vanuit andere locaties in het huis, bijvoorbeeld het restaurant.
• Medewerkers kunnen vragen mogelijk op afstand afhandelen en hoeven daardoor minder te lopen, omdat zij de cliënt goed kunnen verstaan.
• Ook kan het leiden tot geruststelling bij de cliënt, doordat deze altijd contact heeft gehad en op de hoogte is gebracht wanneer de medewerker langs komt.

Aandachtspunten

• Tijdens het uitproberen is naar voren gekomen dat cliënten cognitief goed in staat moeten zijn om te begrijpen hoe het nieuwe systeem werkt.
• Het drukken op de knop en het praten vergt een iets andere manier van bedienen dan het huidige systeem.
• Daarbij wordt de grootte en het materiaal van het specifieke apparaat dat is getest niet altijd als prettig ervaren.

Andere aandachtspunten die naar voren zijn gekomen zijn;

• Het geteste systeem werkte in deze pilot enkel op smartphones, tijdens het uitproberen hadden medewerkers naast de DECT-telefoon dus een extra smartphone bij zich.
• Koppelen van pols-/halszenders aan smartphones in het daarvoor bestemde platform dient zorgvuldig gedaan te worden, om de juiste verbinding tot stand te brengen.
• Ook moet er extra aandacht worden besteed aan het dagelijks opladen van de pols-/halszenders, wat veel vaker dient te gebeuren dan het huidige systeem.
• Medewerkers hierin betrekken en meekrijgen is van belang om het succesvol te laten verlopen.

Meer weten? Lees de volledige rapportage van het Zinvol uitproberen van de mobiele spreekluisterverbinding hier.

Vervolg

Met het Zinvol uitproberen van een mobiele spreekluisterverbinding zijn de kansen, aandachtspunten en geleerde lessen van deze toepassing naar voren gekomen. Deze geleerde lessen kunnen ook meegenomen worden in het uitproberen van/vergelijken met soortgelijke systemen. Daarbij moet ook gekeken worden hoe dit past binnen de huidige systemen in het verpleeghuis of de toekomstplannen die de organisatie heeft. Vervolgens kan dan worden overgegaan op een volgende fase van het honingraatmodel.

 Samen richting geven – context

Dit project is onderdeel van het programma “Samen richting geven”. Hierin werken twaalf ouderenzorgorganisaties in Midden-Brabant samen aan een vitale en sociale zorg voor ouderen. Een project van de zorgorganisaties Mijzo, Thebe, De Leyhoeve en De Wever is gericht op het gebruik van de verpleegoproepsystemen in de somatische zorg. In het project willen de zorgorganisaties meer inzicht verkrijgen in de oproepen door cliënten en te komen tot een doelmatigere inzet en een lagere werkdruk voor zorgmedewerkers.

Een eerste fase omvatte een verkenning naar verpleegoproepsystemen bij vier locaties, die vorig jaar is uitgevoerd door Vilans. Na de verkenning zijn twee interventies uitgeprobeerd om op dit vraagstuk in te spelen. 1. Persoonsgerichte zorg op basis van data (lees hier verder) en 2. Mobiele spreekluisterverbinding.